Beschermheer Matthijs de Gruijter van Struin:

‘Ga struinen in natuurlijke natuur’

Wie is Matthijs de Gruijter?
‘Samen met mijn oma eetbare planten zoeken in het moeras. Daarmee begon het voor mij. School en ik waren geen goede combinatie, ik was liever in de natuur. Op mijn twaalfde werd ik actief in de Nederlandse Jeugdbond voor Natuurstudie. Ik was altijd buiten aan het ontdekken, één groot avontuur. Met mijn diploma Cultureel werk, mens en natuur bleek het later lastig om werk te vinden. Nadat ik in Rotterdam een speeltuin omvormde tot natuurspeeltuin de Speeldernis had ik naam gemaakt. Ik wilde dit concept van natuurspeeltuinen graag toepassen in Nijmegen, maar ik merkte dat gemeenten en kinderopvang bazen het nog eng of niet belangrijk vonden. Daarom ben ik voor mezelf begonnen met natuur-bso Struin. Onze bso-medewerkers gaan nu wekelijks met 700 kinderen de natuur in.’

Hoe ‘Struin’ je in de praktijk?
‘Ik heb groeps- en bakfietsen laten bouwen, waar twaalf kinderen op passen. Zo fietsen we aantoonbaar veilig dagelijks vanuit de bso naar een stuk liefst wildere natuur, waar kinderen de ruimte krijgen voor natuurlijk vrij spel. Ze worden geprikkeld met de natuurbeleving en ontwikkelingsstimulering die de natuur op dat moment biedt.’

Waar haal je inspiratie vandaan?
‘Het rapport Speelbossen van bijzonder hoogleraar Natuur- en Milieueducatie Marjan Margadant en Hans van der Lans van stichting Kritisch bosbeheer heeft mij geïnspireerd. Maar ook boeken zoals Wie Kinder heute wachsen van kinderarts Herbert Renz-Polster en professor Neurobiologie Gerhard Huther. Dat boek heeft veel voor me verduidelijkt.’

Wat wil je vakgenoten meegeven?
‘Wij kiezen voor een vrij principiële natuurpedagogiek. Er is veel groene kinderopvang ontstaan de laatste jaren en het resultaat is wisselend. Vooral in steden doen organisaties compromissen en wordt vooral geciviliseerd groen opgezocht. Natuurlijk is een groene buitenruimte met een moestuintje prima, want sommige ouders zoeken juist laagdrempelige groene kinderopvang. Maar mijn boodschap is: onderzoek bewijst dat struinen in een wildere omgeving de kinderen een significant betere band met de natuur geeft. Ik wil een vijfsterrensysteem ontwikkelen voor natuur-kinderopvang, waarbij één
ster begint bij “huisje boompje beestje” en het oploopt tot vijf sterren: de ruige natuur in.’

Hoe groen ben je thuis?
‘Ik probeer groen te leven. Ik vlieg zo min mogelijk, eet biologisch, ben me altijd bewust van mijn verantwoordelijkheid.’

Wat is je groene droom?
‘Dat alle kinderen de mogelijkheid hebben om natuurverbonden op te groeien. Ik ontwikkel daarom projecten met stichting Ark Natuurontwikkeling en roep IKC’s op om met mij samen te werken. Laten we een weiland kopen en met de kinderen de ongerepte natuur ingaan.’

‘Ga struinen in natuurlijke natuur’

‘Samen met mijn oma eetbare planten zoeken in het moeras. Daarmee begon het voor mij. Mijn eerste grote project was in Rotterdam, waar ik een speeltuin omvormde tot natuurspeeltuin de Speeldernis. Ik wilde dat concept van natuurspeeltuinen veel meer toepassen, maar ik merkte dat gemeenten en kinderopvangorganisaties in het begin nog erg moesten wennen aan het idee. Daarom ben ik natuur- bso Struin begonnen. Met Struin volgen we het Scandinavische concept van natuur-bso’s waar kinderen continu buiten zijn. Ik heb een groepsfiets voor twaalf kinderen laten bouwen. Zo fietsen we na schooltijd wekelijks met 700 kinderen naar een stuk ruige natuur. Ik geloof in natuurlijke natuur. In Nederland beheren en cultiveren we zoveel dat er straks alleen nog maar gecultiveerde plantjes en dieren zijn. Struin gaat juist weg van de gebaande paden en parken, de wilde natuur in. Wij kiezen voor een vrij principiële natuurpedagogiek. Er is veel groene kinderopvang ontstaan de laatste jaren en het resultaat is wisselend. Vooral in steden doen organisaties compromissen en bezoeken ze vooral geciviliseerde gebieden. Op zich prima, maar onderzoek wijst uit dat struinen in wildere natuur kinderen een significant betere band met de natuur geeft. Ik zou een vijfsterrensysteem willen ontwikkelen voor natuur-kinderopvang, waarbij één ster begint bij “huisje boompje beestje” en het oploopt tot vijf sterren: de ruige natuur in. Het is mijn droom dat alle kinderen de mogelijkheid hebben om natuurverbonden op te groeien. Ik roep IKC’s op om met mij samen te werken. Koop een weiland en ga met de kinderen de ongerepte natuur in.’

Matthijs de Gruijter | berschermheer Gelderland | oprichter Struin